Khrihfa Biaknak le Nitlak lei Democracy

Nitlak lei ram hna cu Khrihfa biaknak a ttanh hmasami an si. Thluachuah tampi an hmu.  A tu cu Khrih cu an kal taak hnik cang.  Vawlei lei in an ram a fek tuk cang.  Anmah nih an tuah khawhmi a tam.  Pathian rianttuannak hmual a lang kho ti lo.  Biaknak an herh ti lo.  Vancung kai theng an duh ttung lo ahcun.  Khrihfa biaknak cu a ttumchuk lei lam a panh cang.  Zei ruang ah?


American Baptist Churches USA ah General Board member sinak in kum li kaa tel ve.  Cu hnu ah Board fa deuh ah an ser i Board of General Ministries [BGM] tiin kum hnih kaa tel  tthan.  An i hruaining hi a ceihkhangtu ka si ve caah ka theihmi a um ve.  Hi mit in ka zoh tikah le khrihfabu dang hna an i hruaining zoh tikah a tanglei bantuk in ka hmuhning a si. 


1) Baptist Churches pawl nih an zalawnnak Local Autonomy cu fak ngai in an hman.  Anmah biakinn cio ah an me a rem cio cang.  Hi thil nih a chuahpimi cu rianttuan ttinak (corporation) thazang ttumchuknak a si.  Rianttuan ttinak thazaang a zawr tuk cang.  Local churches nih buu rianttuannak caah thazaang an chuah tlawm tuk.  A cungbik level ah an rianttuannak cu an ngeih tthing phaisa a karh hna kha hmang in Pathian rian an ttuan hna.  Phaisa karh in rianttuan cu zumtu hna a tthangtawntu thlarau zawrnak a si.  Biaknak cu a bu in a lumsaa mi thlarau in a tthang ding a si.  Hi lumsatnak thlarau cu a tlau cuahmah ahcun kum zeizat dek kan kal khawh lai?  Pathian nih tthanghtthannak A pek hna lo ahcun Khrihfa biaknak hi Nitlaklei ram ahcun a thi ko lai.

2) Khrihfabu dang Methodist le Presbyterian churches le a dang bu pawl nih Baptist Churches hna bantuk in Local Autonomy cu tlaihtleng ah an hmang lo nain, an democracy zalawnnak nih pumpak le mah bu duhning le zalawnnak cu a chuahpi.  A tthawnter ve.  Anmah churches cio tthawn kha biapi ah an chiah ve hna.  Baptist churches hna tlaihtleng Local Autonomy phun in an kal ti khawh a si.  Bia dang in chim ahcun an democracy zalawnnak nih an biaknak cu Local Autonomy lei ah a hruai hna.  Anmah umnak local churches cio caah rianttuannak an tthawn ter.  Mibu rianttuan ttinak (corporation) thazaang a zawr ter hna.  Bu rianttuannak thazaang a zawr tikah an bu ningpi in lumsatnak thlarau a zawr ve.  Local Churches cu an tthawn ngai zong ah miphun a huap kho lo.  Anmah ca lawng ah an tthawng.  Kaupi in rianttuan tti khawhnak a zawr tikah Khrihfabu ttumchuknak lei ah an kal.  Nitlak lei ram Khrihfabu biaknak bu paoh an si dih.  Khrihfa biaknak hi democracy le liberal ruahnak in sau a kal kho theng lai lo.  Seino hna nih khrihfa biaknak hi an peh ti lo kho men, Pathian Thlarau nih A tthangh tthan hna lo ahcun.

3) Khrihfa biaknak nih Nitlak lei ram le miphun cu a ser cang hna.  Pathian thluachuah tampi an hmu cang.  An rum cang.  An fim cang.  Biaknak in buu rianttuanak a um lo zong ah vawlei lei bu a tthawngmi an tam tuk.  An uknak bu a tthawng.  An ram le miphun cu a rawk ti lai lo.  Nain, Khrih pennak tu cu a bi cuahmah cang.  Khrihfa biaknak cu thlan khur ah a pil hnik cang.  Hi hi zumtu hna kan caah ngaihchia bik a si.  Nichuak lei biaknak ngan pipi nih Khrihfa biaknak cu a dolh cuahmah.  Khrih ram a bi chin lengmang.

Chin Khrihfabu hna nih zei lam dah kan zulh lai?

American Baptist Churches USA nih a tu ning in kan kal ahcun kan thi tuan lai ti cu an hngalh.  Thlennak ding lam an kawl.  Thlennak ding caah $ 600,000 dih ding in thiamsang mi lam an kawl ter hna.  Hi kong ceih lio ah kaa tel ve.  Anmah le an khrihfabu cio ah me a rem cangmi pastors le hruaitu upa hna caah thlen ti hi a awl lo.  An ruat har ngai.  Puerto Rico ah ABCUSA Biennial Civui  2011 lio ah meeting kan tuah.  Minung kan tam ngai.  Hi lio ah thlennak kong cu kan ceih.  Kei nih "Thlennak lam nan kawl lo i a tu bantuk in nan kal ahcun nan thi tthiamtthiam lai, nanmah chan a dih in cun Baptist biakinn vialte hi a lawng dih lai.  Thlarau in kan tthanchonak lam cu a thar in kan kawl a hau" tiah ka ti ve hna.  Sau ngai kan ceih.  Bia kan khiak kho lo.  Biennial Meeting kaimi kan tam.  Mipi lei nih thlacam rualnak ngei usih an ti.  Kan dihlak in thla kan cam tti hna.  Thlennak Program tuahnak caah $600,000 cu budget thar kan suai khawh.  Ka upat ngaimi hna cu bia kan khiah khawh lo lio i thlacam ttinak an kan ngeihpi mi hi a si.  A tu hi "Thlarau nih a kan thlen (Transformed by the Spirit)" ti hi an dir pi thok cang.  A lam an kawl lio a si.  Minung a kan thlengtu cu Pathian Thlarau a sinak a lang.

A tu lio Nitlak lei biaknak nih an zulhmi lam hi Chin zumtu hna nih kan zawh ahcun Chin Khrihfa biaknak le bu hna cu kan thi colh ko lai.  Hi lam cu zulh ttha in an ruah lo mi a si cang.  Kan hmai ah thlankhur a um. Kan hrial kho lai lo. Kan tla colh ko lai.   Hi thlankhur kan hrial khawh nak ding ahcun buu rianttuannak (corporation) a tthawn a hau.  Local churches pawl tthawnter cu Nitlak lei ram nih an hman i an i thihpi mi a si cang.  An kal taak kho ttung lo.  An i chim ngam fawn ti lo.  Zalawnnak democrocy he cun an hman chih tikah an i laklawh dih cang.  Cung lei in rianttuantu hna nih hruai awk an ttha tuk ti lo.  An i hrawm khawh mi tiang lawng an ttuan cang.  Rianttuan ttinak thazaang an ngei ti lo.  Thlen (change) timi hi an herhnak a si.  An i thlen ding a herhmi cu kanmah CBCUSA bantuk Chin khhrihfabu hna nih kan I hruainak "Rianttuan tti duhnak" ah an i thlen a hau.  "A tu kan i hruainak bantuk ah an kir tthan a hau cang."  Kannih nih cun kan i hruaining hi kan lung a tling lo kho men.  Mirang hruaining a ttha deuh kan ti men lai.  Nain, anmah nih kal taak cu an duh ko cang.

1) Kannih Chinmi nih Nitlak lei Khrihfabu hna nih an thihpimi lam hi kan zulh ahcun khrihfabu a thi lai.  Biaknak bu a tha a der ahcun kan miphun hi a tha a der lai.  Vawlei lei in kannih Chinmi cu kan tthancho rih lo caah miphun thihnak zong a si kho.  Thlarau bia in kan chim ahcun "kan miphun hi a thi taktak ko lai."

2) Kan miphun hi thlarau le pumsa in tthangcho seh ti kan duh ahcun buu rianttuannak (corporation/incorporation) a tthawn a hau.  Local churches pawl nih kanmah thazaang tthawn cio hi biapi ah kan chiah sual ahcun CBCUSA bantuk Chin khrihfabu hna zong hi thazaang a der lai.  Miphun level in buu rianttuannak lawng nih miphun a tunmer  khawh.  Khrih ram a kauh ter khawh.  CBCUSA ahhin Local church in cun buu 8/9 lawng nih rian kan ttuan khawh lai.  Buu 50 hrawng cu kan fa ngai rih.  Nain, kan i hlum i rian kan ttuan tti tikah khrihfabu fa tete nih thazaang lianpi kan ngei kho ve.  Khrihfabu lian bantuk in thazaang kan ngei kho ve.  Nitlak lei biaknak pawl nih an ngeih khawh lo mi buu rianttuannak thlarau tthawnnak hi kan ngei.  Hi ruangah buu rianttuannak cu a biapi taktak.  Hi thlarau lawng nih kan miphun hi thlarau le pumsa in a nunter khawh lai.

Miphun le ram a dawmi nih cun hi kong hi biatak in kan bih in kan ruah a herh.  Cuai kan thlai a herh taktak.  Keimah hruaitu ka si ruang ah si lo in Nitlak lei ram ah kum sau kan um hlei ah a chung deuh rianttuannak ah kaa tel ve nak in kaa fianmi a si.  Hi hi biaknak caah "biatak" a si in ka ruah.  Ka chim ngamnak a si.  Mah ca ruat in biachim cu Pathian nih a duh lo.  Khrihfabu zawnruahnak le kan Chin miphun hi Khrih zumhnak in kan nun khawhnak ding lam kha dap in ka chim duhmi a si deuh.

Bawi Khrih rian ah,

C Duh Kam
Executive Minister
CBCUSA