Bawipa Thangthat

Thursday, February 19, 2009

Chin Christian Fellowship Sunday Worship Service
February 8, 2009

Sermon: Harnak a Hrial lo mi Zumtu

Malaysia ah February 8-25, 2009 chung vialte ka aupi mi sermon cu "Harnak a Hrial lo mi Zumtu" ti hi a si. Laimi nih harnak kan tonmi a tam tuk. Tuar a har ko. Nain, zumtu hna nih cun harnak hi kan hrial lai lo. Jesuh Khrih thawng in teitu kan si lai. Harnak hrial ding ah si lo in, harnak hna hi tei kho ding in Pathian sin ah kan hal lai. Thla kan cam lai. Harnak cu kan ton cuahmah mi a si. Tlaih khih a tam. Rian ngei lo in nunnak caah harnak le lungretheihnak tampi kan tawng. Kan ton cuahmah mi harnak cu hrial awk an ttha lo. Teitu si ding in kan i zuam a hau.
Jesuh Khrih nih "Ka Pa, a si khawh ahcun hi hrai in ka luat ter ko" a rak ti ve. Sihmanhsehlaw nangmah nawl si seh" a ti tthan. Khrih nih a har bikmi vailamtahnak lam cu thih tiang in a zulh. Kannih zong Khrih hnuzultu kan si ve. Harnak cu kan hrial lai lo. Kan ton lai. Kan pah chih lai. Tthawnnak a kan petu Khrih thawng in zeithil paoh kan ton ngam ve lai. Tuah khawh kan i zuam lai (Filipi 4:13).

Khrih dawtnak le vel hi man deng tuk ah chia hlah usih. Thisen le nunnak in ttial mi vel a si. Khrih tthawnnak cu kan sin ah lang ve seh. Harnak kan tonmi hna cu kan tei caan a um hrimhrim lai. Pathian nih Thlarau Thiang in lam kan hruai ko seh!

Tuesday, February 3, 2009

February 1, 2009 Sunday
Chin Baptist Mission Church

Sermon: Laimi kan ral nganbik “zuu

Bible relnak: I Korin 6:9-10

Mi ttha lo mi nih cun Pathian pennak cu an co kho lai lo ti kha fiang tein nan hngalh ko. Nanmah le nanmah kha i hleng len hlah u; misual mi le siasal a biami le vacung pa duh mi le nu nih nu he sualnak, pa nih pa he sualnak a tuah mi le mi thil a chut mi le hak a kau mi le zu a ri mi le mi congoih a hmangmi le mifir a si mi hna nih cun Pathian pennak cu an co lai lo.

USA ah zu nih a teimi:

Zu a dingmi hi an tam ngai. Million 300 a ummi hna lak ah alcoholic hi million 10 le 15 hrawng an si. 4% or 5% an si. Hi dirhmun zoh in, mirang cu zudin an thiam kan ti mi hi a hman hlei lo. Inn le lo ngei lo in zu ruang ah lam cung ah a vakmi an tamtuk. Mi tampi nih zuu cu ritnak a si an ti i a dinglomi an tampi ve.

Pathian sermi minung le zuu:

Pathian nih amah muisam pu in a sermin minung kan pumsa sining zoh tikah zu ding ding in a kan siam lo ti hi a fiang. Pathian nih minung cu pumsa, nunnak le thlarau in a ser. Kan pum cu a thiangmi Thiang Thlarau biakinn a si (I Korin 6:19-20). Minung pumsa a cawmtu protein, carbohydrates, and thau hna cu kan pumsa ah umnak an ngei. Zu cu umnak a ngei lo.

Zu kan din tikah kan pum chungah thazang a kan petu hna rianttuannak kha a hrawh. Zu kan din tikah kan pawpi kha a tuaitaam hmasa. A bik in, zuu nih kan thin ah rian a ttuan. Cu ti cun kan thluak le titsa kha a tuaitaam. Zuu kan din tikah kan pumsa a sertu hna cu a hrawh hna. Pumsa a chiatchuahtu zuu cu pumsa chungah a luh tikah kan pumsa chungah a ummi gluicose (blood sugar) kha a hrawh.

*Zuu cu kan pumsa nih poison pakhat in a cohlan. Kan thin kha a rianttuannak a hrawh. Dinmi a tam tuk tikah, thin le pumsa dang nih zuu cu an tei kho lo. Thin a car. Kan pumsa thazang petu ti rawl kha zuu nih a rawlh tikah pumsa dernak le damlonak a chuah ter. Thin a car tikah cun thih kha a naih ngai cang. Aa sum kho ti lo mi dirhmun (Addicted) si hlan ah, zuu cu hlawt a hau. Addicted si hnu ahcun khamhnak lam dang a um ti lo. Zuu thlarau nih mi a uk hnu ahcun thlarau dang nih a tei kho lo. Thlarau nih thinlung kha a tei hmanh ah a car le a rawk mi thin le pumsa hna caah dam a har cang. Thihnak lawng kha hmabak a si cang.

Laimi le zuu:

Laimi cu zuu a ding tuk mi miphun kan rak si. Lairam ah American Baptist siangbawi te rianttuan an thok ahhin Laimi nih zuu kan dinning kha an khuaruah a rak har tuk. Siangbawi Arthur Carson and Laura Carson te hna he rianttuanmi sibawi Dr. East ih a khualtlawnnak diary rel tikah Laimi cu khua kip ah zu an ding, an ri tiin a ttial. Zuu a ram tuk mi miphun kan rak si. Hi zuu nih hin chungkhar, miphun le khua le ram ah buainak tamtuk a chuahpi.

Dr. East cu Mangkheng khua ah:

January 22, 1909 ni ah Mangkheng khuabawi pa kha a dam lo i Dr. East nih a thlawpbul. Khuabawi nih zuu a rak pek. A ding duh lo. Khuabawi nih mirang dang nih an din ko ttung a rak ti. Mirang ralkap pawl Lairam ah a phan mi hna nih Lai zuu kha an rak din tawn caah a si. Dr. East nih aa thawh i “Kannih cu Vancung Pathian a zummi miphun kan si. Zu kan ding lo” tiah a rak ti. Khuabawi nih “Van hi kan biakchawnh tikah zuu kan ding ko” tiah a ti. Dr. East nih nangmah le nan pa le nih Vancung Pathian hi zeitin biak ding a si ti hi nan philh, nan Cathiang nan thlau caah” a rak ti. Bible cauk kha a chuah i nihin ah kan rel mi Bible cang I Korin 6:9-11 hi a rel piak.

Siangbawi pa cu Khengkang le Khuarua khua i a tlawn lio ah misual zuuri pakhat cu cakei bantuk in a hrum i vuak ding in a van fuh. “We encountered a drunken savage who roared like a tiger” tiin a ttial. A nak in a lian deuh mi pakhat nih chikkhat te ah a tlaih manh caah harnak chung in ka luat a ti. “Savage” ti cu hlan minung a hrutnga, a puarthau mi, mi vuak le velh a hmang mi tinak a si.

Wasington, DC area ah Laimi kan umnak Savage khua hi John Savage, Philadelphia chawhrawlpa, min lak in a khua min an sak. Savage Manufacturing Company kha an rak tuah. Dr. East nih a hmanmi biafang “savage” he aa khat i Savage khua ummi cu ralrin pah cu nan hau men lai. (Capo).

Bible Bia:

I Korin 6:9-10

Mi ttha lo mi nih cun Pathian pennak cu an co kho lai lo ti kha fiang tein nan hngalh ko. Nanmah le nanmah kha i hleng len hlah u; misual mi le siasal a biami le vacung pa duh mi le nu nih nu he sualnak, pa nih pa he sualnak a tuah mi le mi thil a chut mi le hak a kau mi le zu a ri mi le mi congoih a hmangmi le mifir a si mi hna nih cun Pathian pennak cu an co lai lo.

Pathian biathiang kan rel tikah “Zu a ri mi hna nih cun Pathian pennak cu an co lai lo” tiah kan hmuh. Vancung pennak chung ah an luh awk a si lo tinak a si.

Pathian nih minung pumsa a ser ahhin ritnak a si mi zuu umnak a ser chih lo. Zuu nih cun minung pumsa a hrawh caah Pathian thilsermi a hrawk tinak asi. Zuu din cu a ttha tiah ahohmanh nih kan ti bal lo. Kan i forh bal lo. A ho nu le pa hmanh nih pate, nute hi kan dawt tuk, hi zuu te hi van ding ta ko tiin an i forh kho lai lo, zumti khrihfa an si ko ahcun.

Nihin Laimi kan sining kan zoh tikah, Sehtan nih kan pi le pu le hna nih an rak duh bik mi zuu in a kan tukforh:
*Mi tampi zeihngal lo nih rit duh ruangah kan din. Mi he i vuak le i sik ding ruah ah zuu cu kan din. Sual duh ruang ah kan din. Rit hlan in kan sual cia cang. Kan dinmi zuu nih sualnak taktak ah a kan phak pi hlan in kan thinlungput kha a sual cia cang. Mithah le lainawnnak tiang kan phan. Thawnginn ah a kan phak ter cang. Ram ttha le ram nuam ah Pathian nih Jesuh Khrih min ruangah Laimi a kan phak ter. Kan phaknak khua le ram ah Laimi cu zuu lawng kan ding. Kan pawngkam sining zong zoh thiam lo in khua kan sa.

*Mi cheu khat lungfim deuh nih zuu hi style ah kan din. Bochan mi hruaitu pakhat nih zuu hrai a tlaih ahcun midang cu an zuudin ral a ttha tuk cang. Cu hruaitu cu amah cu aa tei ko lai nain, a tuahmi thil nih kan miphun ziaza tthat lonak ah a kan kalpi.

*Pathian rianttuantu cheu khat le Bible sianginn kaimi cheu khat nih hrai an tlaih ve ttheu tawn. Sehtan nih “Beer cu thingthei hang a si” timi bia hna a kan chim ter. Beer cu alcohol aa tel mi zuu a si. Pastor le khrihfa upa hna nih zuu hrai hna kan tlaih tikah zapi cu kan tlu lulh ko cang.

*Laimi nih thil ttha le thil ding kan ti tawn mi ri le hma kha a lang ti lo. Zuu nih a kan hlohlak viar cang. Biaknak rianttuantu le khrihfa upa hna zuu kan din ahcun zuu ding forhnak ah a ttha bik a si. Hi bantuk in kum 30 reng lo kan kal tikah, a phichuak cu nihin kan tonmi hi a si ko cang.

Mi phundang pawl he kan i tong i Laimi cu zuu an ding tuk ti kan si. Mirang pawl tiang nih zuuding tuk mi miphun an si a kan ti mi hi ningzah zong theih ding kan si.

Kan hnu ah an chim cang mi kha nan cing te dek maw? Laimi nih kan uar ngai mi “vakok cu zukok a si cang” ti a si kha mu. Kan miphun limhaang a ngeih tertu vakok cu miphun a chiatchuahtu zukok ah cun maw kan canh ko lai.

Zudin cu mah pumpak caah a fak deuh. A pawi deuh. Nu le va karlak ah buainak a chuah ter. Pa le fa, nu le fa zong kan i dawt khawh ttung lo. Thihnak le ngaichiatnak hmanh nih a kan phak lengmang cang ttung. Hi pin ah minung zeizat nih dah kan ton rih lai.

Nihin kan Dirhmun hi kaltaak kan hau:

Mangkheng khuabawi: nih cun Dr. East kha amah kan biak tikah zeital kan pe lai lo maw a ti. Pathian cu zuu le sa kan put lai lo maw? Khuachia biak tawn ning in a ti.

Dr. East nih John 3:16 kha a relpiak. Pathian nih a Fapa ngeihchun Jesuh Khrih pei a kan pek cu, a ti. Nihin ah ruat usih:

Pathian nih a kan dawt tikah kan thlarau lawng a dawt tinak a si lo. Khamh a timh a si lo. Amah kutneh, a sermi mi pumsa cu zuu le sa nih a rawk ding kha a siang lo. Kan Bible cathang hi rel usih:

“Daihnak a kan petu Pathian nih cun amahta ah in ser hna sehlaw nan siningpi in, nan thlarau he nunnak he nan pum he, kan Bawipa Jesuh Khrih rat ni ah cun, palhnak um lo in, in chia hna seh. Nanmah an autu hna cu zumh awk tlak mi a si caah cu cu a tuah lai (I Thesalon 5:23-24).

Jesuh Khrih hi panh cang usih:

Zuu le sa nih kan nunnak a hrawh hlan ah Jesuh Khrih hi panh cang usih. Nunnak pek tiang in a kan dawtu a si. Zei bantuk dirhmun kan si zong ah a nih nih cun a kan cohlan ko. “Ra u. Nan sualnak khan i ngaichih u, Pathian bia hi zum cang u. Vancung pennak cu a nai cang” tiah a kan ti. Jesuh Khrih nih a kan dawtnak hi a sawhsawh ah kan chia sual maw? Sehtan tukforhnak teinak caah kan zumhnak hi hriamnam ah kan hmang kho maw?

“Pathian bia cu a nung i a tthawng. Kap hnih haar vainam nakin a haar deuh. Hlang lak in a cheu khawh, nunnak le thlarau an i tonnak tiang, hliahcang le thlek an i tonnak tiang a cheu khawh. Minung lungthin duhnak le ruahnak vialte hi a hngalh dih. Pathian sinin thuh khawh mi thil a um lo. Sermi thil vialte hi an dihlak in a hmaika ah an lang dih hirhiar ko i amah sin ah cun kan kong cu kan i chim cio lai” (Hebru 4:12-13).

Pathian bia in kan miphun ral nganbik, kanmah pumpak caah kan ral nganbik, kan innchungkhar caah kan ral nganbik zuu cu kan tei ko lai. Kan tei hrimhrim ko lai. Khrih tthawnnak cu kan tthawnnak, Khrih vailamtahnak cu kan teinak hmual a si cang lai.

Jesuh Khrih sin ah tthawnnak la in kan ral nganbik zuu cu kaltaak cang usih. Pathian bia in kan nunnak, chungkhar le miphun hi ser cang hna usih. Dawhter hna usih. Pathian nih thluachuahnak kan pe ko seh! Amen.