Bawipa Thangthat

Monday, December 29, 2008

Chin Baptist Mission Church
December 25, 2008 Christmas Sermon


Sermon: Aa Thupmi Biatak

Genesis 3:14 – 15: Cun Bawipa Pathian nih rul cu a thawh i, “Hi ruangah hin nangmah cu dantat na si; hi chiatserhnak hi nangmah lawng nih na in lai. A tu thawk hin na paw in an lawn cang lai i na ei mi rawl cu leidip a si lai. Nangmah le nu cu nan i hua lai, mi le rul cu ral an si lai. Mi nih na lu kha rial an in zuam lai i an kedil kha cuk na zuam ve lai. And I will put enmity (mutual hatred) between you and the woman, and between your seed and her seed; He shall bruise you on the head, And you shall bruise him on the heel.

Luke 1:30 – 35: Vancungmi nih cun a thawh i, “Mari, na thinphang hlah. Zeicahtiah Pathian nih nangmah cu vel an ngeih. Nau na pawi lai i fapa na hrin lai i a min ah Jesuh na sak lai. Amah cu mi lian mi ngan a si lai i Cungnung Bik Pathian Fapa tiah ti a si lai. Amah a hringsortu David Siangpahrang bawitthutdan kha Pathian nih a mah cu a pek i Jacob tefa hna siangpahrang zungzal in a si lai, a pennak cu zeitikhmanh ah a dong lai lo,” tiah a ti. Mari nih cun a thawh i va ka ngeih rih ttung lo, zeitindah hi hi cu a si khawh lai?” tiah a ti. Vancungmi nih cun a leh i “Thiang Thlarau kha na cungah a phan lai i Pathian tthawnnak cu na cungah aa fu lai. Hi ruangah hin a thiangmi fa cu Pathian Fapa tiah ti a si lai.

Hramthawknak:

Bible hi minung 40 hrawng nih Thlarau nih a forh hna bantuk in (2 Peter 1:21 & I Corinthians 2:13) kum 1600 (1500 BC – 100 AD) chung ah an ttial mi a si. Hi tluk kum caan saupi chung ah minung pakhat long zong si lo in, minung 40 hrawng nih hi tluk aa pehtlaih kho in an ttial mi ca cu khuaruahhar taktak a si. A nungmi Pathian bia taktak a si. Bible an ttialnak in a tu cu kum 1908 hrawng a si rih. An ttial hramthok in nihin tiang hi kum 3508 a si cang. Pathian bia nih vawlei ram kip ah a cul cang.

Nihin ah Khrih a chuahnak kong he pehtlai in minung cithlah kong hi chim hmasa usih law. Judah le Arab mi sin ah Pathian thawngttha chimnak caah tuah mi New Gate Ministries ih Founder le President William L. Sonny Payne nih a ttial mi ca hna chirhchan pah in minung kan cithlah kong hi chim hmasa ka duh. Mirang ram kan phak hnu ah khua lei chungkhat kan i auh tikah US embassy zung in DNA test a kan fial ti hi kan theih lengmang. DNA (deoxyribonucleic acid) cu minung kan pum ah a ummi minung cithlahnak cell (acid) a si. 1980s hrawng ah scientist pakhat Dr. Allan Wilson nih pa hna cithlahnak DNA cu theih a duh i vawlei cung ram kip minung 1062 kha a chek tikah pa vialte hi hringsortu pakhat Adam cithlah kan si a rak ti. Dr. Wilson nih cun vawlei ram kip nu 135 hna DNA cu a chek tthan tikah hringsortu nu pakhat Eve cithlah an si dih a ti tthan. Nu le pa kan i dannak bik cu hi DNA ahhin a si. Nu le pa nih ngeihmi DNA pahnih komh long ah minung hrinsor cithlah khawh kan si.

Eve le Adam an i dannak cu DNA ahhin a si. Pathian nih minung a sernak kong kan rel tikah Genesis 2:7 ah a chimmi cu “Cun Bawipa Pathian nih vawlei khan tlak tlawmpal a lak i mipa ah a ser. Nunnak petu thaw kha a hnar chungah a chuah hnawh i mipa cu a hung nung (And the Lord God formed man of the dust of the ground, and breathed into the nostrils the breath of life; and man became a living soul)” a ti. Adam ih DNA cu a thisen chung ah a um. Pathian nih Adam chungah nunnak thaw a pek tikah a thisen ah a ummi hna cu an nung.

Job nih “Pathian thlarau nih a ka ser i Lian Ngan Bik thaw nih nunnak a ka pek (The spirit of God hath made me, and the breath of the Almighty hath given me life)” tiah a ti (Job 33:4). Jesuh Khrih nih “Nunnak petu cu Pathian Thlarau a si; minung tthawnnak hi cu zeihmanh a tthahnem lo” tiah a ti (John 6:33). Hi hi Pathian nih minung a kan serning a si. Pathian Thlarau hi kan chung a luh tikah nunnak kan ngei. Kan thisen le thlarau cu an nung ve.

Nain, minung cu tukforhnak sualnak ah kan tluk tikah minung kan nunnak cu Satan nih a hman. Kan pumsa le nunnak cu Satan nih a uk. Pathian duhnak kha a tuah kho lo. Misual kan si. Pathian hmai ah mi thiang lo kan si. Satan nih a fial mi kha kan tuah lengmang ko. Kan hmabak cu zungzal in thihnak hmun ah a kal ding kan si. William Payne nih a ttialning in cun minung hi Satan (Rul sivai) a ngei mi nih thlarau lawng si lo in, pumsa tiang in a hrawh a ti. Adam nih hin kan pum chung ah Retro Virus a thun chih ti tiang in a chim. Kan thisen le DNA tiang ah a lut i Rul (the Serpent) nih hin kan pumsa le thlarau tiang in a kan chuk tiah a ti.

Pathian nih a kan dawt. Amah suisam keng sermi minung nih A mah duhnak kha zul lo in, kan nun kha a hmuh tikah a lung a fak. Amah muisam kan kennak, Pathian nih kan thisen le DNA hna Satan nih a hman ding cu a rak duh lo.

Jeremiah 31:31- 34 “Israel mi hna le Judah mi hna he biakamnak thar ka ser lai ni cu a ra lio. . . .Ka phunglam cu an chung ah ka chiah lai i an lungthin chungah ka ttial lai. Keimah cu an Pathian ka si lai i annih cu ka mi an si lai,” tiah Bawipa nih a ti. An tthatlonak kha ka ngaihthiam hna lai i an sualnak kha ka hngal camcin ti lai lo, tiah Bawipa nih a ti. Kan nunnak le DNA ah A mah duhning in a nun tthan khawhnak caah, Pathian Fapa Van Bawi Messiah cu a chuahnak a si. Nihin hi Bawi Khrih a chuahnak Christmas cu a tu bantuk in kan lawmhnak a si.

Mary kha vancung mi nih nau na pawi lai i fapa na hrin lai a ti tikah a khuaruah a har. Zeicahtiah pa a thei rih lo ngaknu a si. Pa lo in fa ngeih khawh a si lo ti kha a hngalh. Pathian nih a kan serning tein nu le pa nih DNA kan ngeihning tein nau pawi i fa ngeih ding a si cu a hngalh kan ti lai. A khua ruah a har ngaingai. Vancungmi nih cun “Thiang Thlarau kha na cung ah a phan lai i Pathian tthawnnak cu na cungah aa fu lai. Hi ruangah hin a thiangmi fa cu Pathian Fapa ti a si lai . . . Pathian nih tuah khawh lo mi a ngei lo” tiah a ti. A thup mi biatak cu nihin ah Khrih pumsa in phuan a si cang

Jesuh Khrih cu ngaknu thiang chung chuak a si tikah pa nih ngeih mi DNA in a chuak mi a si lo. Joseph kha aa tel lo. Pathian Thlarau le nu Mary DNA in a chuak mi a si. A thiangmi ngaknu sin in a thiangmi Pathian Fapa cu a chuak. Minung nih kan i sem lo ning in aa sem. Bible zoh tikah a hmaannak cu Pathian nih Satan kha nu cithlah nih na lu kha an rial lai a rak ti mi zawn ah hin a si. Genesis 2:15 chungah cun Satan cithlah le minu chithlah cu an i hua lai i minu cithlah mipa nih Satan lu kha a rial lai tiah a rak chim cang. Hi hi Messiah chuah lai nak ding kha a chim cia cang. Pathian nih nu long in fa pawi khawh a si lo, pa le pa maw, nu le nu in nau pawi khawh a si lo ti cu a theih. Nain, mi nu cithlah nih na lu an rial lai a ti caah, Mary hrinsor Khrih Jesuh, Pathian Fapa cu Satan lu a rialtu a sinak a lang. Pathian cu Jesuh in minung ah a cannak cu a si.

Nihin Christmas kan lawmh tikah, Jesuh Khrih hi kan thinlung in kan lawmh a hau. Pathian cu kan thisen le DNA tiang ah a nun khawh ding ah kan nunnak innka, thinlung cu kan on i hmunhma kan pek a hau. Pathian Thlarau cu kan chungah rianttuan ding in hmunhma kan pek a hau. Zumhnak in Pathian cu kan cohlan a herh.

Jesuh Khrih cu kan khamhnak tlingte in ser ding ah Bethlehem cu a hram aa thoknak long a si rih. Rul nih a kedil in a cuk a hau ve. Vailamtah kha a hmabak a si. Jesuh Khrih cu Jerusalem Biakinn pi ah an chuahpi lio ah, Pathian Thlarau nih a hruaimi putar pa Simeon a rak um. Messiah na hmuh hlan ahcun na thi lai lo tiah Thlarau nih a ti. Biakinn ah cun Simeon nih Jesuh cu a van pom i Pathiang a thangtthat. “Nihin ah hin maw Bawipa, nangmah nih na salpa cu daite in ka rian na ka liim ter cang. . . Miphun vialte zohchih in khamhnak ding na rak timh mi cu ka mit hrimhrim in ka hmuh cang. . . Jentail mi hna caah na lam langhtertu ceunak, le Judah mi hna caah sunparnak cu a si” (Luke 2:26-34).

Simeon nih cun Jesuh le a nu le pa kha thluachuah a pek hna. A nu Mary kha a thawh i “Hi ngakchia pa hi mi nih an hlawt lai mi, hmelchunhnak ca i rak timh cia mi hrimhrim a si; cun nangmah zong hi vainam bantuk in a har mi ngaihchiatnak nih na lung kha an chunh lai” tiah a ti. (Luke 2:35).

Vailamtahnak cung ah Khrih a tuarnak ding kong le a dawtu a nu Mary lungfah lai nak kong kha Simeon nih cun a chim. A taktak in Khrih nih Vailam cung ah kan khamhnak cu a ser cang. Nihin ah hin nang le kei nih kan ruah ding mi cu “Khrih dawtnak le vel ngeihnak ruangah harnak fakbik tuar in Vailam ah nunnak a pek i khamhnak a ser mi hi keimah nih ka ngei ve cang maw?” ti hi a si. Khamhmi kan si hi kan fiang maw? Satan nih cun kan thlarau lawng si lo in, kan pumsa hrimhrim hi a duh ning in a hman ko rih ko lai maw? Kan thisen ah a um mi Retro Virus nih cun a kan thah ko lai maw?

Paul nih cun, II Korin 6:2 ah “Pathian nih nanmah cu zangfah an duh hna caah kha caan ahkhan nan bia cu ka rak in theihpiak hna i Khamh kan duh hna caah kha ni ahkhan ka rak in bawmh hna. Pathian zangfahnak hmuh caan cu a tu caan hi a si, Khamhnak hmuh ni cu nihin ni a si” a ti.

Zumtu hawi dawt hna, Khamhnak hmuh ni cu nihin hi a si. US embassy zung ah DNA an hal tikah fapa pakhat cu nu dang fa a si nain, a pa DNA kha a ngeih caah USA ah a rak phan kho ve. Cu bantuk in Pathian nih zeitindah a kan hngalh khawh nak a um? Biathlam ttial tu Putarpa Johan cu Pathian sin in hmuhsaknak a ton tikah, “Vawlei cung mi vialte hna nih Sahrang cu an biak lai, sihmanhsehlaw vawlei ser hlan in nunnak cauk chung i an min ttial a si mi hna nih cun an bia lai lo, cu cauk cu thahmi Tufa ta a si (Rev. 13:8). Pathian Tufa cazin chung ah kan min ttial a si ahcun, vancung ram cu kan co kho ve lai.

Nihin ah Satan le a ralkap hna cu maw, kan bawmh peng hna lai. Satan pa rian cu maw kan ttuan rih ko lai? Khrih Bawipa cu van ralkap thawng tamtuk a ngei mi a si hi kan thei maw? Satan rianttuannak hrawh ding ah Nihin ah Bethlehem caw inn te a thim hi kan thei maw? Judah ram zan khua tlai, a dai zan, a thiang zan ah, Tukhal hna sinah Bawipa vancung mi nih “Tuzan hrimhrim ah hin David khua chungah nan Khamhtu cu a chuak cang – Khrih Bawipa cu! Cu zan tthiamthiam ah vancung ralkap bu nganpi cu vancungmi sinah khan an rung lang i Pathian kha hla in an thangtthat, “A sangbik van ahhin Pathian cu thangtthat si ko seh, Cun a dawtmi hna umnak vawlei ah remnak um ko seh” an ti. Nihin ah vancung ralkap hna le vancungmi hna nih Khrih cu vawlei ah an hun chanh cang.
Kannih zumtu hna cu Bawi Khrih ralkap kan si. Khrih ram hi a dirkamhtu ding le a kauhtertu ding kan si. Van mithiang hna sak khawh lo mi “thisen in khamhnak hla” cu vawlei khua za kip ah sak ding in fial kan si. Khrih khamhnak kong hi chim ding ah fial kan si. Kan aupi ve lo ahcun lungtekem hna nih kan au kanh hna sehlaw Bawi Khrih hmai kan khap hnga lo. Vawlei ah Sehtan puarpennak hi hrawh ding in Khrih a ratnak hi kannih zumtu hna nih kan theih awk a si cang. Kan cungah a tlung mi Sehtan rianttuannak, kan miphun lakah a tlung mi Sehtan rianttuannak hi Khrih tthawnnak le hriam ttha kha i lak in do usih.

Rev. Dr. C. Duh Kam
Senior Pastor
Chin Baptist Mission Church
Washington, DC
************************************************

Thawhtthan March 23, 2008
Chin Baptist Mission Church
Washington, DC


Bible relnak: Cu pa nih cun “Nan thin phang hlah u. Vailam ah an tah mi Jesuh, Nazareth khua mi kha nan kawl ti ka hngalh. Sihmanhsehlaw hi ka ahhin a um ti lo – a tho cang! An vuinak hmun hi zoh hmanh u (Marka 16:6)

Sermon: Khrih Thawhtthannak cu Khrihfa Nun Chimtu

Khrih thawhtthannak kong cu Matthai, Marka, Luka le Johan thawngttha chung ah kan hmuh hna. Marka 16:6 chung ah hin Khrih cu thlan ah a um ti lo, a tho cang tiah a ti. Bible ttailtu hna nih Khrih hi AD 30 kum ah hin Vailam cungah an thah tiah an ttial caah Thawhtthan hi voi 1978 tluk kan hman cang tinak a si. Zumtu kan caah Khrih a tho tthan cang tiah chim ahhin lungawttawm ding kan ngei ti rua lo tiah ka ruah.

Nihin ah kan i ruah ding mi cu Khrih Thawhtthannak hi kan caah zeitluk in dah sullam a ngeih ti hi a si. Kannih cu misual kan si. Khrih nih vailam cung ah a thihnak in khamh mi kan si. A thisen in kan sualnak cu a thian ter. Khrih cu thihnak nih a tei lo. Ni thum hnu ah a tho tthan. Hi Khrih Thawhtthannak in kannih zong kan thih hnu ah a tho tthan ve ding kan si. Keimah caah khuaruahhar bik in ka ruahmi cu “Zeizong vialte a tuah kho tu Pathian nih zeiruang ah dah hi tluk har in minung kan khamhnak hi a ser hnga?” ti hi a si.

Jesuh nih Lazaruh kha thihnak in a thawh ter lio ah, “Keimah hi thawhtthannak le nunnak cu ka si. Keimah a ka zum mi paoh cu a thih hmanh thi sehlaw a nung tthan lai” tiah a rak ti (Johan 11:25). Hi ah hin Jesuh Khrih cu thawhtthannak le nunnak a sinak kan hmuh cang. Jesuh nih Martha kha “Na tta cu a tho tthan lai” a ti. Martha nih cun ni hmanung bik thawhtthannak ah a tho tthan ding in aa ruah. Mari le Judah mi dang an ttah kha a hmuh hna tikah a hnarno a ttam i a lung a hno. Jesuh cu a ttap (Johan 11:35). Jesuh nih thlan khar lungpher pi kha an tthial piak hnu ah thlan chung ah a it mi Lazaruh cu aw thangpi in, “Lazaruh, ra chuak tuah” tiah a ti. Lazaruh cu a ruak puan zual le a kut le ke ttemnak he cun a hung chuak. Lazaruh cu thihnak in a tho tthan. Jesuh nih Lazaruh cu a hngilhmi tthangh in a tthangh ko.

Pathian cu zeizong thil ti kho tu a si. Khrih cu Pathian Fapa a si. Amah in zeizong vialte ser a sinak kan hmuh (Johan 1:3). Thihnak in Lazaruh zong a thawh ter ko ahcun kannih zong Vailamtahnak cung ah harnak ttuar lo tein a kan khamh kho hnga lo maw? Jesuh nih Thawhtthannak le Nunnak ka si a ti ko ttung. Good Friday le Thawhtthannak (Easter) cu kan herh ti hme maw? ti ding a si ko. Khrih nih Gethsemane Dum ah thla a cam lio ah, “Ka Pa, a si khawh ahcun hi hrai hi ka tthial piak ko,” tiah voithum tiang a ti (Matthai 26:39). A ttih tuk. Ton ding a ngamh lo. A thlan cu thisen in a luang. “Sihmanhsehlaw keimah duh mi cu si hlah seh, nangmah duh mi tu si ko seh,” tiah thla a cam. Thawhtthannak le nunnak a si mi Jesuh Khrih nih hi hrai hi hrial in kan nunnak le khamhnak cu a ser khawh ko ttung hnga, tiin ruah a fawi te.

Nain, Pathian nih aa tinhmi cu a tlolh bal lo. Vawlei ser hlan in Pathian thinlung ah cawkuang le vailamtah le thla cu a cuang cang. Kan khamhnak caah a nunnak pek ding hrim in aa tiim. Pathian cu a chim long in a chim mi Pathian a si lo. A tuah hrimhrim in a tuah taktak mi Pathian a si. Israel mi hna zong Izip ram in Kanaan ram tiang ah an kalnak hi ni hleikhat lamkal a si ko. Nain, “minung hi rawl long in nun a si lo, Pathian ka in a chuak mi bia tu hi nunnak a si deuh” (Deuteronomi 8:3-4) ti an hngalh khawhnak hnga, kum 40 chung a hruai hna. Harnak phun kip a tuar ter hna.

Pathian nih vailamtahnak le thawhtthannak tiang a phak lo ahcun aa din kho lo. A hlan in a ruah chih cang mi Pathian fapa a thihnak ding kong cu:
(1) Biathlam 13:8 chungah “vawlei ser hlan ah thah cia mi Tufa” tiin a ti.

(2) I Peter 1:18-20 chung ah “Santlai lo nan pupa nunphung in an luat ter tu hna cu zeidah a si kha nan hngalh. A rawk kho mi sui le ngun bantuk si lo in, nanmah luatnak man cu a sungmi thi, dotlak lo nak zeihmanh a ngei lo mi tufa thi bantuk, Khrih thi kha a si. Amah cu Pathian nih vawlei a ser hlan khan a thim cang i nangmah caah hi hmahnung bik caan ahhin a van langhter” tiah a ti.

(3) Paul nih cun, Vailam cung ah Khrih a thihnak kong a chim tikah, “Ka chimmi fimnak cu Pathian biathli fimnak, minung hngalh lo mi, vawlei ser hlan hrimhrim in Pathian nih kan sunparnak ding ca i a rak timh mi fimnak tu kha si. . . . Cu biathli cu Pathian nih a Thlarau in kannih sinah khan a phuan,” tiah a ti (I Korin 2:7-10).

(4) Eve le Adam nih tukforhnak ah an tluk tik ah, Pathian nih rul (Sehtan) kha “Nangmah le nu cu nan i hua lai. Mi nih na lu kha rial an in zuam lai i nang nih an kedil kha cuk na zuam ve hna lai,” a ti (Genesis 3:15). Sehtan lu a rialtu ding cu minu chung in a chuak lai ti cu chim a si cang. A taktak in Khrih thihnak in Sehtan lu cu rial a si cang.

(5) Vawlei sualnak a kalpitu, Pathian Tufa bel cu Pathian nih profet Isaiah ka in phuan a si bantuk in kan damnak caah vuak a tuar. Thihnak a tuar. An vuaknak vual in kan dam (Isaiah 53:4-5).

Kannih caah Thawhtthan hi zeitindah sullam kan ngeih ter?

Khrih cu thihnak in ni thum hnu ah teinak he a tho tthan. A kalnak lam cu a harbik mi lam a si. Thawhtthannak kong he pehtlai in kan hngalh khawh mi cu teitu si ding ah a awl mi lam kha zulh kan timh ding a si lo. Pathian hmanh nih a awl mi lam cu aa thim lo. Hrinthar mi ka si tiin awl zang tuk in um kha Pathian duhnak a si. Pawl nih cun “Khrih caah rianttuan thiah nan si tikah hin, a zumh lei long hi si lo in a ca i temh in ding zong a si chih” tiah a ti (Filipi 1:29).

A caah tei in cu chim lo, Pathian thluachuahnak long hal lengmang i thawhlawm hna pek a hmang lo mi kan tam tuk. Mirang Bible ning in cun, “Nan cheuhra cheukhat in nan ka fir (you rob me), Minung nih Pathian hi fir awk a si maw? (Will a man rob God?)” tiah a ti (Malachi 3:8). Cheuhra cheukhat te hna kan pek lo mi hi Pathian tangka kuang hna hranhram lo in a bauh i a fir mi an si tiin a kan ti. Khrihfabu a ngei mi nih thawhlawm kan pek khawh ning hi khuaruahhar a si. Kan khrihfabu hna hi 2007 kum ah $183,000 kan thawh. Pathian thluachuah zong tampi kan dong chin lengmang lai tiah ka zumh. Mi tampi cu Khrihfabu ngei lo in kan um. Pathian chaw pek nak kan hngal lo. Pathian kha a fir (rob) mi kan tam. Thlarau mit in zoh ahcun vanchiat ngai a si kan ti hnga. Biatak in ruah kan cu cang.

Vawlei cungah harnak a tuar ngam mi hna hi hruaitu minthang an si tawn. USA president lakah minthangbik President Abraham Lincolh hna hi sifak tein cacawnnak hmanh a ngei lo mi a si. Harnak a tuar ngam ruangah hi tluk minthang ah a chuah. South America ah President Nelson Mandela hna nih harnak a tuar ngam ruang ah president tiang a cang kho. Noble Prize tiang a hmu kho. Harnak tuar bu in teitu le thluachuah hmuh hi Pathian nih a kal ve mi lam a si.

Thawhthan ni ah kan theih ding mi cu Pathian nih awl tein kan khamhnak caah rian a ttuan lo bantuk in, khrihfa kan si hnu ah ka hrinthar cang ti men in um sawh ding kan si lo. A thotthan i teinak a hmu kho mi thlarau ngeih kan hau ve. Bawipa ram caah dir hna usih. Thlarau in tho usih. Pumsa zong in thluachuah tampi kan dong lai. Thawhtthan lunglawmhnak nan cungah um ko seh! Amen.

Thlacamnak:

Cungnungbik kan Pa le kan Pathian, kan khamhnak caah thihnak fakbik tuar in teinak he na thawhtthannak ni le caan hna dam tein na kan phak ter caah kan lung aa lawm. Na min kan thangtthat. Bawipa, na bia thiang kan theih bantuk in, nang nih cun kan khamhnak caah lam awl naa thim lo. A har bik mi Vailamtah lam kha na zulh hnu long ah teinak he a tho tthan mi Pathian na si. Kannih ve zong nih kan nun chungah harnak a tuar ngammi, nangmah caah ngeihchiah chawva he aa pumpe ngam mi kan si ter law, na thiang thlarau in lam kan hruai.

Malaysia ah a ummi thawng ah siseh, ramdang kal awk ah aa tiim lio mi hna caah thla kan cam. Bawipa, nang nih thawng chung in luatnak pe hram kho hna. Palik le ralkap kut chung in veng hna law, luatnak pe hna. Ram khat khat ah dornak hmun ruahpiak ko hna. Ram kip ah aum mi kan fanau le caah thla kan cam. Sehtan kut chung in luatnak pe hna. Zudin le rithainak vialte chung in khamh hna. Na dawtnak hngalh ter hna law, nangmah caah a nung ngam mi seino zumtu ttha si ter ko hna. Kan sualnak kan ngaih thiam. Thihnak in a thotthan mi kan Bawipa Jesuh Khrih min in, thla kan cam. Amen.

Rev. Dr. C. Duh Kam

****************************************************

CHIN INTERNET MINISTRIES (CIM)
September 7, 2008

Bible relnak: Kei cu Khrih he a vailamtahnak ah khan thah ka si cang. Cu caah a nungmi cu keimah kha ka si ti lo, ka chung i a ummi Khrih tu hi a si deuh. A tu i ka nun mi nunning hi, a ka daw i ka ca i a nunnak a pe mi Pathian Fapa zumhnak thawng in ka nung. Pathian vel cu pakpalawng ah ka ser lai lo. Pathian le minung i remnak cu Nawlbia thawng in a si ahcun, Khrih cu pakpalawng ah a thi tinak a si hnga (Galati 2:19b-21).

Sermon: Khrihfa Nunzia

Biahmaitthi:

Ruah lo piin, Pathian Thawngttha chimnak caan ttha ka hmuh caah kaa lawm. Caan a petu cungah lawmhnak langhter ka duh fawn. Ka thinlung ah a chuak ttheu tawn mi chim ko ning law: “Pathian nih nihin zumtu hna hi zeitindah a kan hmuh hnga? A lung a si ve hnga maw?” A hopaoh nih kan baumi le baunak cu a um ko ti hi kan ruah cio ttheu lai. Kan baubikmi cu Khrih nunzia hi a si ko. Lamkaltu Paul nih Galati cakuat ah tampi a kan cawnpiak.

Galati mi hna sinah cawnpiaknak dang le Paul cawnpiaknak:

Galati khrihfa mi hna lak ah cawnpiaknak a leng mi cu “Pathian he i rem nan duh ahcun Moses Nawlbia kha nan zulh hna awk a si” ti hi a si. Paul nih “Pathian he kan i remnak cu Amah kan zumhnak thawng lawng in a si” tiah a cawnpiak hna. Efesa cakuat chung zong ah “Nannih cu vel an ngeih hna caah an khamh hna i khamhnak nan hmuh cu amah nan i bochan caah a si. Khamhnak nan hmuh mi cu nanmah tuahmi a si lo. Pathian laksawng a si” tiah a ti (Efesa 2:8).

Laimi Khrihfa nih kan uarmi cawnpiaknak le kan baumi nunzia:

1. A cunglei cawnpiaknak Pathian vel kong hi Laimi zumtu hna nih kan uar bik mi a si. Nawlbia zulhnak le tuahnak in Khamhnak kan hmu kho lo tiah kan chim lengmang. Paul nih a kan cawnpiak mi theology zong a si. Hi lio ah Nawlbia zulhnak in khamhnak kan hmu timi cawnpiaknak a um caah Paul nih Pathian vel le zumhnak kong cu fakpiin a dirpi. Mi tampi nih kan i tlaih cio. Hi ruangah khrihfa nunzia cawnpiaknak ah kan tlolh mi a um ve tthan. Pathian velngeihnak kong kan ruah lio ah kan theih chih duh tawn lo mi a um rih. Cu cu Jesuh Khrih nih “Moses Nawlbia hna le profet hna cawnpiaknak kha hrawh awk ah a ra tiah ka ruat hlah u . . , tlinter awk tu ah ka ra” (Matthai 5:17) tiah a chimmi bia hi a si. Paul cawnpiaknak kha biapi tuk in kan lak i Khrih cawnpiaknak kha kan ruat ti lo. Hi Paul cawnpiaknak cu khrihfa ah kan cannak a si. Khrih cawnpiaknak cu Nawlbia zong kan zulh khawh ding tiang in nunzia kong cawnpiak a si kan ti ko lai. Khrihfa nun a si. Hrintthannak tiang cawnpiaknak cu a ngakchia ngai rih. Semmawng nun a si. Hi cawnpiaknak ah Laimi zumtu tampi hna cu kan taang. Kar hlan aa tim lo mi kan um hna. Khrih cawnpiaknak cu nutling le patling dirhmun ah a kan chia kho mi cawnpiaknak a si.
Zumhnak in hrintthannak le khamhnak kan hmu timi cawnpiaknak ah kan taang. Khrih nun cawnpiaknak lei ah kal kan i harh. Kum hra bu tam ngai chung hi Lairam ah thawngttha chimthiam hna zong nih Khrih khamhnak le hrintthannak kong hi a kan cawnpiak tam bik. Khrihfa nunzia kong hi thuk deuh in a kan kalpi lo. Pastor cheu khat nih Khrihfa nunzia le Nawlbia kong an kan cawnpiak tikah hrintthannak le thlarau kong an chim lo, tuahnak in khamhnak hmuh ding in a kan cawnpiak tiin a ruatmi kan um ve tawn. Zumhnak kong cawnpiaknak cu kan duh nain, tuahnak kong cawnpiaknak cu kan caah rawl hak ah a cang. Kan lemh kho lo. Hrintthannak le Khrihfa nunzia cawnpiaknak hi aa tluk tein kan herh veve tiin kan ruat cio dek maw?

2. Cawnpiaknak kan uar mi pakhat cu: Eden dum ah minung sualnak (Genesis 3) kong hi a si. Minung cu kan sual dih, a thiammi kan um lo. Nain, sualnak kong cawnpiaknak ah kan theih duh tuk lo mi an um ve. Cu hna cu a tanglei hi an si:
(1) Nuncan ttha lo (moral sins): nu le pa sualnak (hlawhhlannak), a thurhnawm mi thil, le a dawhcah lo mi thil tuahnak (Galati 5:19b);
(2) Biak palh sualnak (religious sins): siasal biaknak le dawih le eih te hna (Galati 5:20);
(3) Minung hawi cung sualnak (social sins): pakhat le pakhat i ralnak, i dohnak, hnahchuahnak, thinhunnak, mah zawn lawng ruahnak, tthennak, ziarngeihnak (Galati 5:20-21);
(4) Mah le mah i tei khawh lo nak (sins of intemperance): zurit le aukhuan mawlhtamh (Galati 5:21).

Keimah hmuh ning ahcun Laimi khrihfa chan chung ah kum 75 chung (1904 -1975) hi cu a cung lei ah a lang mi Nawlbia kong cawnpiaknak le nunzia sualnak kong cawnpiak a tam deuh. Pathian ttihzahnak in nunning le ziaza dawh kha ngeih an i zuam. Hi hi Pathian zumhnak cungah hram a thla mi a si. Pathian zumhnak cu hrintthannak kan ti mi kha a si. Laimi khrihfa hna nih dinnak le felnak kha an ttanh.

1975 in nihin 2008 tiang ah Laimi lak ah a lar mi cawnpiaknak cu Minung sualnak (Adam le Eve sualnak) le hrintthannak a si. Hrintthannak cu Pathian zumhnak a si. Tu lio chan ah muisam dang deuh in cawnpiak a si caah hlan deuh khrihfa mi hna zumhnak he a dang mi ko a lo. Pathian zumhnak veve an si. Aa khat ko. Sualnak hrampi kong cu kan chim uar nain, a cunglei nunzia sualnak pali hi zei ah kan rel lo bantuk a lo. Nu he duhning in ih zau le zu rit pah lengmang bu zong in sualnak hrampi kong kha chim thiam ngai i khamhnak kong hna cawnpiak paoh ahcun a pawi lo tiin a ruatmi kan tam. Din felnak ttanhnak a zawr ngai in ka hmuh. Laimi khrihfa nuncan ziaza ttha hna an zawr deuh in kan ruat dek maw?

Minung sualnak hrampi kong cu Pathian sin in kan tlaunak a si. Pathian sin in kan tlau ti hi cu khrihfa zumtu kan caah kan theology a si dih. A cunglei ah kan langhtermi nunzia sualnak pali hna hi kan tuah cuahmah bu in sualnak hrampi kong hi kan chim thiam ngai ruang ah thil ttha lo ngai a chuak kho. Nunzia sualnak hna hi khrihfa kan sinak ah kan i neek. Mit he aa rem bantuk an lo. Hna in theih ah a suarhaar ti lo. Pawi ah kan chia ti lo. A theipar cu tamdeuh in kan din. Kan ri deuhdeuh cang. Nu le pa zong duhning paoh in kan tlawng. A chia le a ttha a kan chimtu phung nawlbia kha kan ngeih ti lo caah zeitipaoh in khuasak hi a rem bantuk in kan miphun lak ah a lang cang. Khrihfa nunzia cu a rawk cuahmah.

Paul nih a nunpi mi Khirh Nunzia:

Paul nih Galati mi hna kha “A tu i ka nunmi nunning hi a ka daw i ka ca i a nunnak a pe mi Pathian Fapa zumhnak in ka nung” tiah a cawnpiak hna. Paul cu Jesuh Khrih zumhnak in a nung. A nunnak cu Khrih vailamtahnak ah khenh chih a si. A nunnak cu Pathian vel nih a uk. Pathian vel nih a nunnak a ser. “Pathian vel cu pakpalawng ah ka ser lai lo” tiah a ti.

Moses Nawlbia cu khamhnak caah hriamnam a si lo nain, Paul nih cun nunnak caah a hman khawh. Nawlbia le phung he aa tlak ning in a nung kho. Jesuh Khrih nih a chim bantuk in, Nawlbia le Profet hna cawnpiaknak kha a tlintertu a si.

Kan nunpi ve awk ah Khrih nunzia:

Laimi pumpak cio nih khrih nunzia cu kan herh taktak. Jesuh Khrih zumhnak (hrintthannak) in hram kan thok ve a hau. Zumhnak ah biataknak a ngei kho lo mi nih kan nunnak hi ruah tthan a hau. Kan baumi a um ko ti hi theih le hngalh tthan kan hau. Vailam cung ah thihnak fak bik in kan khamhnak a sertu Khrih vel le dawtnak cu kan theih tthan a hau. Hi khrih hi kan lungthin chung ah a nun taktak ahcun nunzia sualnak pali hna hi a tei kho tu kan si lai. Khrih nunzia ngei tu kan si lai. Pathian ttihzahnak hi kan thinlung ah a cuang lai. Pathian muisam keng in sermi minung hawi hna kha ttihzah le upatnak a pe kho mi kan si lai. Kan ral nganbik zu le ritnak sivai hna cu kan tei khawh cang lai. Thianghlim tein nunnak kan ngei lai.

Paul nih Galati cakuat chung in a kan cawnpiak bantuk in Pathian sin in kan hmuh mi Khrih nunnak thlarau cu thei kan tlai ve lai. Cu theitlai hna cu dawtnak, lawmhnak, daihnak, lungsaunak, zangfahnak, tthatnak, zumh awk tlak mi sinak, toidornak, le mah le mah i tel khawhnak an si (Galati 5:22). Khrih dawtnak le vel kan teem tikah kan nunnak le thlarau ah hi thlarau thei vialte hi an tlai kho ve. Zumtu hna cu duh kan nung. Kan i lawm. Kan i dawh. Kan nun a nem. Mi nih dawt kan tong kho. Huatu an tlawm. Kanmah chunglei nunnak phurh hrim te a zang.

Biakawmnak:

Hi Khrih nunzia hi kan ngeih khawh nak hnga, Pathian sin ah thinlung pe hna usih. Kan ei khawh lo mi cawnpiaknak rawl hak zong kha ei i tiim usih. Hi khrih nunzia nih kan miphun a dawhter lai. A rim a hmui ter lai. Pumpak cio kan caah nun sunglawi a si kho ve lai. Pathian nih thluachuahnak kan pek piak seh!

Rev. Dr. C. Duh Kam, Washington, DC

*************************************************



Sunday, December 28, 2008

Christmas Lawmhnak

CBMC Christmas Sing Song Service 2008

2005 kum in Chin Baptist Mission Church, Washington, DC ah Pathian rianttuan kan thok. Hi kum a thlum December thla cu sunglawi ngai in hman ding kha saduh ka that. December hmasabik Zarhpini cu Pathian thangtthat hlasaknak (sing song service) in caan kan hmang. Hlasa kho deuh paoh nih hlasaknak kan ngei. Kei nih minit 10 chung Christmas thawngttha ka chim.

Hi kum thok in kum fa tein Sing Song Service cu kan tuah lengmang. 2008 kum cu kan fanau le pawl nih ringon ttha tein timhlamhnak an ngei i an i manh khawh ni December 21, 2008 Zarhpini ah kan tuah. Aa khawmmi kan tam. Ringon tumtu an thiam. Hlasa tu an thiam long si lo in, an i biatak. Pathian cu sunparnak kan pek. CBMC nih December hmasabik zarh cu sing song service in hman hi nuam in a theih cang. Pathian nih rem a ti ahcun kan tuah zungzal lai.

Christmas 2008

Chin Baptist Mission Church, Washington, DC nih Christmas cu sunglawi ngai in kan hmang hna. Zarhpini ah minung 400 hrawng kan i pum. Kan khrihfabu chungtel hi sang panga Baltimore, Frederick, Laurel, Rockville le Virginia ah kan um. 2007 kum in sang kip in hlaremh zuamnak kan tuah. Hi kum ah Virginia nih pakhatnak an lak. 2008 kum cu Laurel sang nih pakhatnak an lak.